Bộ kít phát hiện độc tố

Với điều kiện khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều như ở nước ta, các loại thực phẩm, nông sản rất dễ bị các loài vi sinh vật và nấm mốc xâm nhập. Chúng được hình thành và phát triển từ bào tử nấm các nông sản, ngũ cốc khi gặp điều kiện thuận lợi. Khoảng 30%-40% số loài nấm mốc này có thể sản sinh ra độc tố, gọi chung là độc tố nấm (my-cô-tô-xin). Ðộc tố nấm my-cô-tô-xin được xem là mối nguy hại tiềm ẩn cho người và vật nuôi. Tác hại chủ yếu là gây tổn thương tế bào gan, thận, bào mòn niêm mạc của ống tiêu hóa, ức chế hoạt động của các men tiêu hóa..., thậm chí ở mức độ nặng có thể gây tử vong.

 

Ở Việt Nam hiện nay, để phát hiện độc tố nấm, chủ yếu chỉ sử dụng các phương pháp kiểm tra là soi mầu, định tính bằng mắt hoặc phỏng đoán... Việc tiến hành xét nghiệm vi sinh vật, nấm mốc trong nông sản, thực phẩm hầu hết cũng chỉ dựa trên phương pháp truyền thống: nuôi cấy kết hợp với các thử nghiệm sinh hóa, miễn dịch. Các quy trình này rất phức tạp, cần có kỹ thuật viên kinh nghiệm về vi sinh vật và đặc biệt thời gian chờ kết quả phân tích lâu, từ 7-10 ngày, chi phí cao đến vài trăm nghìn đồng...

 

Bộ kít của các nhà khoa học Việt Nam đã khắc phục phần lớn những hạn chế đó. Sản phẩm sử dụng phương pháp phân tích ELISA dựa trên phản ứng trực tiếp giữa kháng nguyên và kháng thể. Cấu tạo của bộ kít khá đơn giản, gồm một bản nhựa có 96 lỗ (giếng nhựa ELISA) đã có chất nhận biết và các lọ dung dịch đi kèm. Khi sử dụng, chỉ việc bỏ mẫu thử đã nghiền nhỏ vào các giếng nhựa, thực hiện các thao tác như hướng dẫn. Sau từ 1,5 đến 2 giờ phản ứng hoàn tất sẽ xuất hiện mầu sắc trên các giếng thử đã cho mẫu. Dựa vào sự biến đổi mầu của dung dịch trong giếng sẽ biết được hàm lượng nhiễm. Nếu mầu xanh càng nhạt, chứng tỏ độc tố càng nhiều, mầu xanh càng đậm, độc tố càng ít. Ðể xác định được hàm lượng của từng loại độc tố qua mẫu nhiễm, phải đưa tiếp vào máy đọc ELISA, chừng một phút sau sẽ có được kết quả cụ thể. Dựa vào mầu sắc này ta có thể nhận biết được lượng độc tố nhiều hay ít.

 

Ngoài độc tố nấm, bộ kít còn có thể phát hiện chất kích thích tăng trưởng, dư lượng thuốc trừ sâu... với thời gian và hiệu quả tương tự. Bộ thử còn phát hiện được chất Clenbuterol (chất tăng trọng, làm tăng độ nạc), là chất có khả năng gây ung thư trong nước tiểu, thức ăn gia súc, gia cầm. Một ưu điểm nữa của bộ kít là dễ sử dụng, chỉ cần thực hiện đúng các thao tác ghi trên hướng dẫn sử dụng là cho kết quả chính xác. Do dễ thao tác nên không đòi hỏi người thực hiện có trình độ chuyên môn cao, vì thế sản phẩm dễ dàng được sử dụng bởi các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất và thậm chí cả người tiêu dùng thông thường.  

 

Ông Trịnh Minh Hiếu, Giám đốc Công ty Innotech cho biết, để nghiên cứu ra bộ kít này, các nhà khoa học đã phải làm việc trong vòng hai năm. Ðây là sản phẩm đầu tiên của Việt Nam về lĩnh vực này. Sản phẩm có ưu điểm: phân tích nhanh, có độ nhạy và độ chọn lọc cao, dễ thực hiện, đặc biệt giá thành rất rẻ. Ðối tượng mà Innotech hướng đến là các chi cục, trung tâm thú y tỉnh thành; phòng thí nghiệm, phân tích; các chợ đầu mối; ban quản lý các chợ; các công ty sản xuất thức ăn gia súc, chế biến thực phẩm... Qua quá trình khảo sát, so với sản phẩm của nước ngoài, chất lượng và hiệu quả của bộ kít này tương đương nhưng giá lại rẻ hơn một nửa. Giá bán một bộ kít khoảng từ 45.000 - 50.000 đồng, bằng một nửa giá ngoại nhập và dùng được cho trên 80 lần thử. Dự kiến, sản phẩm này sẽ đưa vào sản xuất với số lượng lớn trong năm 2010.