Tình hình sản xuất và tiêu thụ
Vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) trong rau xanh đang thực sự trở thành vấn đề quan tâm của toàn xã hội. Tuy nhiên, trong quá trình thâm canh tăng năng suất cây trồng để tạo ra khối lượng sản phẩm và hiệu quả kinh tế ngày một cao, tình hình VSATTP trong nông sản ở Việt Nam, nhất là trong rau xanh đang gây nhiều lo lắng cho người tiêu dùng lẫn người trồng rau uy tín.
Tình trạng rau bị ô nhiễm do thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), nitrat (NO3), kim loại nặng, vi sinh vật (VSV) gây hại đã đến mức báo động từ nhiều năm nay. Kết quả phân tích dư lượng các chất độc hại trong rau của Cục BVTV và Viện BVTV trong thời gian gần đây cho thấy, có tới 30–50% số mẫu rau có dư lượng thuốc BVTV, kim loại nặng, nitrat và vi sinh vật gây bệnh vẫn được bán tràn lan trên thị trường. Đó là những nguyên nhân chính gây nên tình trạng ngộ độc thực phẩm cấp tính cho người sử dụng, khiến vài năm trở lại đây, vấn đề rau sạch đã trở thành mối quan tâm của toàn xã hội.
Quy trình, phương pháp tổ chức thực hiện
Mô hình sử dụng phương pháp hồi lưu thủy canh kết hợp hệ thống cảm biến để thông báo các chỉ số thông qua điện thoại smartphone. Phương pháp này sử dụng một hệ thống thùng chứa dung dịch dinh dưỡng và bơm tuần hoàn lên những ống trồng rau thủy canh, dung dịch sẽ được luân chuyển qua hệ thống ống trồng rau và thu lại phần dư về thùng chứa ban đầu. Dòng dinh dưỡng luân chuyển liên tục tạo điều kiện cho rau phát triển tốt hơn.
Hình thức thủy canh hồi lưu sử dụng bơm tuần hoàn 2 chiều nên có thể điều khiển tự động bơm dinh dưỡng khi cây có nhu cầu. Phần dinh dưỡng dư sẽ được hoàn lại về thùng chứa, vì thế sẽ tiết kiệm được nước và năng lượng điện sử dụng.
Bên cạnh đó, nhờ dòng dinh dưỡng được luân chuyển nên tạo điều kiện hòa trộn ôxy trong không khí vào dung dịch, giúp rễ cây dễ hấp thụ chất dinh dưỡng hơn so với thủy canh tĩnh.
Cơ chế hoạt động của mô hình
- Trồng rau thủy canh hồi lưu có hệ thống đóng mở tự động được nối giữa hệ thống máy bơm và hệ thống dẫn nước để điều chỉnh thời gian và số lần bơm nước trong ngày.
- Bên trong các ống nhựa có chứa dung dịch thủy canh. Đây là loại dung dịch đặc biệt bao gồm các nguyên tố đa lượng như: Ni, P, Ka, Ca…và các nguyên tố vi lượng như: Fe, Zn, Cu, Mn… với các thành phần phù hợp và được tính toán kỹ lưỡng.
- Với quy trình hoàn toàn không có chất kích thích sinh trưởng hay thuốc trừ sâu bệnh, dung dịch dinh dưỡng sẽ chạy dọc theo suốt chiều dài của mô đun trong dãy đầu tiên và chạy qua toàn bộ các mô đun còn lại trong hệ thống để đến từng cây trước khi hồi lưu trở lại thùng chứa.
- Mô hình kết hợp hệ thống cảm biến, ngoài thông báo các chỉ số về dinh dưỡng, môi trường, lượng nước cần tưới,…của giàn thủy canh, còn cung cấp thêm tiện ích khác phục vụ cho hộ gia đình như cảm biến chống trộm, rò rỉ khí gas,…Các thông số và cảnh báo này được truyền trực tiếp đến điện thoại có kết nối mạng để người sử dụng theo dõi.
Quy trình trồng rau sạch
Trước khi gieo giống, nên chọn hạt giống có chất lượng, đặt dàn trồng rau nơi có ánh nắng ít nhất 4–5 giờ/ngày. Trong mô hình này sử dụng 3 loại giống đó là xà lách + cải + dền đỏ.
Một rọ trồng có thể gieo 10–15 hạt (nhằm loại trừ những hạt bị lép gieo không mọc, có thể tỉa bớt cây non, yếu không đạt yêu cầu). Sau khi gieo, có thể dùng bình xịt để tưới ẩm cho cây mau mọc.
Chúng ta chỉ nên lựa chọn và giữ lại những cây con khỏe, nên để từ 5–7 cây/rọ trồng
Trong quá trình trồng rau, cần lưu ý nếu cây rau có triệu chứng ngả vàng tức là dung dịch dinh dưỡng pha chưa đạt yêu cầu
Tùy theo nhu cầu sử dụng mà có thể thu hoạch sớm hay muộn, sau 25–30 ngày có thể tỉa rau ăn lá. Không nên cắt sát gốc vì rau ăn lá có thể mọc ra thêm, thu hoạch đến khi nào cây già cỗi, không còn khả năng phát triển.
.Mô hình trồng rau sạch thông minh tại nhà
Các điều kiện sản xuất
Tùy thuộc vào quy mô trồng rau, mô hình yêu cầu diện tích sàn từ 1,8 m2- 20m2, chiều cao: 1,7 m, chiều dài tùy biến. Thiết kế có thể phù hợp quy mô hộ gia đình (sân trước nhà, sân thượng kèm hệ thống mái che).
Vật liệu: sắt chống sét, ống nhựa chuyên dụng từ Việt Nam, hệ thống mầm ươm và cây giống nhập khẩu.
Ưu điểm của công nghệ. Hiệu quả kinh tế
Ưu điểm
- Hệ thống có thể áp dụng với nhiều quy mô lớn nhỏ đa dạng tùy theo nhu cầu của người sử dụng. Có thể ứng dụng vào quy mô công nghiệp để cung cấp rau sạch.
- Tiết kiệm tối đa lượng nước, điện năng, giúp giảm chi phí duy trì và sử dụng được lâu dài. Kiểm soát được các yếu tố bên ngoài và bên trong môi trường ảnh hưởng đến quá trình phát triển cây.
- Không cần phải có quá nhiều kinh nghiệm mới trồng được rau, mọi vấn đề về dinh dưỡng, cấp nước đã được đo đạc một cách chuẩn xác. Không cần tốn nhiều công sức mà cây vẫn xanh tốt, phát triển.
- Rau tươi tốt, an toàn, khả năng kháng sâu bệnh tốt. Không phải sử dụng thuốc trừ sâu bệnh, trừ cỏ dại. Không tích lũy chất độc, không gây ô nhiễm môi trường.
- Trồng được nhiều vụ, có thể trái vụ, không cần tưới. Năng suất cao hơn từ 26% đến 50% hoặc có thể hơn.
- Người già yếu hoặc trẻ em cũng có thể tham gia có hiệu quả.
Hiệu quả kinh tế
Chi phí đầu tư ban đầu cho một giàn rau thủy canh từ: 5,5–8,0 đồng/4 máng (cho năng suất 5-6 kg/lần thu hoạch). Chi phí đầu tư ban đầu tuy cao hơn các phương pháp truyền thống khác, nhưng tính về lợi ích lâu dài và độ an toàn, lợi ích sử dụng của mô hình này mang lại thì chi phí này vẫn rất phù hợp. Với chi phí 40.000-50.000/kg rau sạch, người trồng rau có thể thu hồi vốn nhanh hoặc giảm chi phí tiêu dùng cho nhu cầu sử dụng các sản phẩm rau sạch xuống mức thấp nhất.
Thông tin liên hệ chuyên gia, hỗ trợ
Công ty TNHH Đầu tư Mỹ Kim
Trụ sở chính: 261 Thủ Khoa Huân, An Thạnh, Thuận An, Bình Dương
Văn phòng: 20 Đường D3, P.25, Q.Bình Thạnh, Hồ Chí Minh
Người liên hệ: Kim Lê – Chuyên gia ứng dụng
Điện thoại : 0909 667 706
Email: kimle@rau3s.com
Website : www.rau3s.com